Cydonia oblonga f. maliformis, - pigwa pospolita, to krzew lub niewielkie drzewo osiągające zwykle 2-3 metry wysokości. Charakteryzuje się odwrotnie stożkowatym, nieregularnym pokrojem i młodymi pędami, które są mniej lub bardziej owłosione i nie posiadają cierni.
Liście jajowate, o długości 5-10 cm, mają zaokrągloną nasadę, czasami sercowaty kształt, a na szczycie krótko i niewyraźnie zaostrzone. Blaszka liściowa jest ciemnozielona, całobrzega, początkowo obustronnie owłosiona, starsze liście prawie naga, zwłaszcza na górnej stronie. Jesienią liście przebarwiają się na żółto.
Kwiaty pigwy są białe z lekkim zaróżowieniem, przypominają kwiaty jabłoni, mają pięć płatków i średnicę 4-5 cm. Kwitną w pierwszej połowie maja. Owoce są zaokrąglone, nieco żebrowane, przypominają małe jabłka, osiągają do 10 cm średnicy. Skórka jest żółta, początkowo pokryta grubym kutnerem, który łatwo się ściera. Dojrzewają we wrześniu i są bardzo twarde, pachnące, z dużymi działkami kielicha. Owoce są jadalne, choć w naszych warunkach często kwaśne i cierpkie, długo się przechowują. Bogate w pektyny, garbniki i witaminy, stosuje się je do wyrobu marmolad, galaretek, soków i nalewek.
Pigwa jest rośliną o dużym znaczeniu historycznym i kulinarnym, znaną już od starożytności w basenie Morza Śródziemnego. W starożytności uważano ją za symbol piękna i miłości, a słynne jabłko Parysa, ofiarowane boginiom, było właśnie owocem pigwy.
Wymaga stanowiska słonecznego, żyznego i umiarkowanie wilgotnego podłoża o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie. Jest odporna na suszę i zasolenie gleby, ale wrażliwa na mróz, szczególnie w strefie 6b, gdzie może przemarzać w surowe zimy. Na glebach zbyt mokrych jest bardziej narażona na przemrożenie. Dobrze znosi przesadzanie i wymaga okrywania pni na zimę.
Pigwa w naszym klimacie jest głównie rośliną amatorską, polecaną do ogrodów przydomowych jako roślina ozdobna i owocowa. Może być używana jako podkładka pod grusze. Płytkie korzenie ułatwiają pielęgnację i przesadzanie.
Ważne informacje:
- Roślina wymaga ciepłego i osłoniętego stanowiska.
- Na zimę zaleca się okrywanie pni.
- Owoce mają właściwości wykrztuśne i tonizujące, szczególnie pomocne przy zapaleniu oskrzeli.
- Pigwa jest często mylona z pigwowcami, lecz różni ją pokrój, wielkość, barwa kwiatów i kształt owoców.
To cenne, wielofunkcyjne drzewo, które oprócz wartości kulinarnej i ozdobnej, ma także znaczenie historyczne i zdrowotne.
